بسمه تعالي
پنجم اسفند ماه، روز بزرگداشت خواجه نصير الدين طوسي و روز مهندس
5 اسفند، روز بزرگداشت خواجه نصير الدين طوسي و روز مهندس
خواجه نصيرالدين طوسي شاعر، فيلسوف، متكلم، فقيه، دانشمند، رياضي دان و منجم ايراني سده هفتم است. به افتخار روز تولد اين دانشمند بزرگ، پنجم اسفند به عنوان روز مهندس نام گذاري شده است.
روز مهندس
روز پنجم اسفند ماه در تقويم رسمي كشور ايران به عنوان روز بزرگداشت خواجه نصيرالدين طوسي و روز مهندس نام گذاري شده است.
خواجه نصيرالدين طوسي كه بود؟
ابوجعفر محمدبن محمد معروف به خواجه نصيرالدين در 5 اسفند سال 597 ق در طوس به دنيا آمد. ابتدا علوم عقلي و نقلي و حكمت مشاء و سپس رياضيات، فقه، فلسفه، نجوم و ادبيات را آموخت و در علوم روز به استادي تمام رسيد.
خواجه نصيرالدين چند سال پس از حمله سپاه چنگيزخان مغول، به قلعه اسماعيليه پناه برد و در آنجا نيز از تاليف و نگارش باز نايستاد. با غلبه سپاه مغول بر اسماعيليان، وي به خدمت هولاكوخان فرمانرواي وقت مغول پيوست و با استفاده از نفوذ خود، از كشتار مردم و دانشمندان و تخريب آثار فرهنگي و علمي و غارت شهرها و روستاها جلوگيري نمود.
5 اسفند به افتخار روز تولد خواجه نصيرالدين، به عنوان روز مهندس نام گذاري شده است
پس از فتح بغداد و سقوط عباسيان، خواجه نصير ماموريت يافت تا رصدخانه مراغه را ترتيب دهد. او جماعتي از رياضيدانان بزرگ را گردآورد و كار احداث رصدخانه را در سال 657 ق آغاز كرد. خواجه نصيرالدين، با اين كار، عالمان بزرگ زمان را كه پراكنده بودند در يك مكان، جمع كرد و همچنين كتابخانهاي عظيم در محل رصدخانه مراغه احداث نمود. وي براي تهيه كتابهاي مورد نظر، كتبي از بغداد، شام و شمال آفريقا و اطراف و اكناف ايران فراهم نمود و كتابخانهاي با بيش از 400 هزار جلد كتاب، ايجاد كرد. عمر خواجه از اين پس در خدمات علمي گذشت.
خواجه نصيرالدين يكي از بزرگترين بنيانگذاران كلام شيعه بود و ضمن تاييد حكمت ابنسينا، به شرح مشكلات اشارات پرداخت. وي همچنين آثار متعددي را در علوم مختلف به نگارش درآورد كه اخلاق ناصري، تجريد العقايد، زيج ايلخاني، اوصاف الاشراف، اساسُ الاقتباس و تذكره نصيريه و بيش از 60 اثر ديگر در اصول دين، منطق، هندسه، هيئت، نجوم، عروض و شعر از آن جمله اند. خواجه نصيرالدين در سال 672 در 75 سالگي درگذشت و در كاظمين به خاك سپرده شد.
پيشينه ي مهندسي
در ابتدا، مهندس به كسي گفته مي‌شد كه ماشين‌هاي نظامي را مي‌راند. مفهوم مهندس غير نظامي در قرن شانزدهم در هلند پديد آمد و به سازندگان پل‌ها وجاده‌ها نسبت داده مي‌شد، سپس مفهوم مهندس در انگليس و ساير كشورها هم ظاهر شد.
مهندس و وظايف آن
مهندس كسي است كه تلاش مي‌كند كه يك ساختار عملياتي و عملي از مفهومي را ايجاد كند و در يكي از رشته‌هاي مهندسي آموزش ديده باشد و يا به طور حرفه‌اي در آن رشته مشغول به كار باشد. مهندسان از فناوري، رياضيات، و دانش براي حلّ مسائل كاربردي استفاده مي‌كنند.
وظايف مهندسي بدين گونه‌اند كه يك مهندس مي‌بايست ضمن شناخت مسئله يا موضوع كاري، علوم و فنون لازم، محدوديت‌هاي مربوطه را تشخيص دهد تا بتواند به دستاوردهاي لازم برسد. محدوديت‌ها شامل منابع در دسترس، محدوديت‌هاي جسماني يا فني، آمادگي براي پيرايش‌ها يا افزايش‌هاي آينده، و ديگر عامل‌ها مانند نيازهاي هزينه اي، ساخت‌پذير بودن، اقتصادي و كاربردي بودن مي‌باشد. با درك اين محدوديت‌ها، مهندس، شناسه‌ها و مشخصات حدودي كه يك شيء يا سامانه مي‌تواند در چارچوب آن ساخته يا بهبود داده شود را مشخص كرده و ارائه نمايد.
مفهوم مهندس غير نظامي در قرن شانزدهم در هلند پديد آمد
از اينرو ملاحظات بسياري بر روي كار مهندسي تأثير دارند؛ كه از آن دسته ملاحظات دقت بالا تواناي تحليل كنش‌ها و وا كنش‌ها مي‌باشد. يك مهندسي موفق در بالا رفتن سطح زندگي بشر تا ثير بسزاي مي‌گذارد، بنا بر اين يك مهندس علاوه بر دانستن قوانين فيزيكي وشيميايي جهان هستي بايد از قوه تخيل بالاي بر خوردار باشد كه موجب گسترش دانش بشر مي‌شود.
يك مهندس با در نظر گرفتن قوانين و استفاده بجا از آنها و تركيب موثر برخي از آنها قادر خواهد بود نيازهاي اجراي نسل بشر را با كيفيت مناسب و در كمتر ين زمان و با بالا ترين بازده بر طرف سازد. مهندس با درك بهتري كه از قوانين هستي دارد علاوه بر طراحي توليد و راه‌اندازي در زمينه نيازهاي حال و آينده بشر بايد از قدرت تحليل خود در رسيدن به بهترين بازده تلاش كرده و بهره‌وري را افزايش دهد. مهندس كسي است كه ضمن شناخت دقيق روابط حاكم بر موضوع بتواند مساله را به شكل فرمول درآورد.