۱۳ آذر ماه روز بيمه را گرامي مي داريم 

 

 

بيمه از لحاظ حقوقي به معناي قرارداري ميان"بيمه گر" و "بيمه گذار" است، كه بيمه گر تعهد مي كند، در قبال دريافت مبلغي به نام حق بيمه، در صورت وارد شدن خسارات احتمالي معين به بيمه گذار، مبلغ مشخصي را به وي بپردازد.

اما از نظر اجتماعي بيمه، پديده اي است كه به وحدت معنوي افراد يك يا چند جامعه كمك شايان مي كند .
بنابراين، هرگاه فردي دچار صدمه يا حادثه اي شود كه تحمل آن از عهده وي خارج باشد، اعضاي ديگر جامعه خود را در جبران زيانهاي واردشده به آن فرد، سهيم مي سازند. بيمه در قرن بيستم، با شكلهاي مختلف قانوني در اروپا و سپس در كشورهاي ديگر، ظهور يافت. اين نوع بيمه كه در چهارچوب عقود حقوقي صورت مي پذيرد، گرچه با رنگ و آهنگ خاص خود، پديده اي جديد در روابط اجتماعي محسوب مي شود، اما چه از لحاظ فلسفه اجتماعي و اخلاقي و چه از لحاظ حقوقي، داراي سابقه اي طولاني است؛ نمونه هاي ناقصي از بيمه در اروپاي قرون وسطي مشاهده شده وبيمه در حدود ۱۴۰۰ سال قبل در صدر اسلام نيزمورد توجه قرار گرفته است، ظاهراً اسپانيا و پرتغال نخستين كشورهايي بوده اند كه دراواسط قرن پانزدهم ميلادي، رنگي قانوني به بيمه بخشيدند. نخستين قانون"بيمه عمر" در سال ۱۵۸۳ ميلادي در انگلستان تحقق يافت و در سال ۱۶۶۶، پس از وقوع آتش سوزي مهيب در "لندن"، "بيمه آتش سوزي" پديد آمد، ولي در ساير كشورها، بيمه، زودتر از قرن هجدهم پديد نيامد و به صورت متداول امروزي نيز در قرن بيستم پا به عرصه وجود گذاشت .

پس از پيروزي انقلاب اسلامي، شركتهاي بيمه، ملي شدند كه اقدام شايسته اي براي حفظ سرمايه ملي بود. اين شركتها در ظاهر، مستقل از هم هستند، اما تمام آنها در زير چتر بيمه مركزي جمهوري اسلامي ايران قرار دارند و داراي دستورالعملهاي واحدي مي باشند. فقط سطح پوشش آنها با يكديگر اندكي تفاوت دارد

● بيمه اجتماعي در اسلام
در اسلام، دستورها و اندرزهاي فراواني در مورد رعايت افراد درمانده و تأمين نيازهاي مادي، معنوي و رواني آنها وجود دارد. قرآن كريم، احاديث و فقه اسلامي سرشار از فراميني كه رفاه طبقات نيازمند جامعه را فراهم مي نمايد.

فلسفه تأسيس بيمه اجتماعي در حقوق اسلامي با فلسفه ايجاد تمام بيمه هاي اجتماعي موجود در ساير مكاتب اجتماعي، سياسي و اقتصادي جهان تفاوت بنيادي دارد، زيرا:

اول آنكه، بيمه اجتماعي در حقوق اسلامي بر اساس جهان بيني خاصي مبني بر پذيرش اصل وحدانيت نوع بشر
)يعني اصل جامعه جهاني انساني) ، لزوم حفظ و حمايت همنوع و احترام اصيل و واقعي به او بنا شده است .
دوم آنكه، بيمه اجتماعي در اسلام بر پايه يكسان بودن تمام افراد داراي ايدئولوژي واحد ، بنيانگذاري شده است . مسلمانان موظفند به نيازهاي ديگران، همچون نيازهاي شخصي خود ، رسيدگي كنند، زيرا جامعه اسلامي - اجتماعي مبتني بر تعاون و همبستگي شديد ميان اعضاي آن است .

بيمه اجتماعي در حقوق اسلامي به دو گروه ، بيمه عمومي و بيمه خصوصي تقسيم مي شود . در بيمه عمومي، شخص آسيب ديده يا خسارت ديده مجبور به عقد قرارداد بيمه و پرداخت وجهي به بيمه گر نيست و كمكهايي كه به وي مي شود، به صورت رايگان است . در بيمه عمومي، كوشش مي شود خسارات و آسيبهاي وارد شده به افراد معيني از طبقات كم درآمد جامعه كه قادر به برآوردن احتياجات اوليه زندگي خود نيستند، جبران گردد و نيازهاي اوليه زندگي اينگونه افراد تأمين شود . اما در بيمه خصوصي، شرط استفاده از حق بيمه براي جبران خسارت يا آسيب وارد شده ، عقد قرارداد بيمه و پرداخت وجهي به بيمه گذار است .