معرفي وسايل كمك شنوايي
يكي از مجموعه وظايف دولت و مردم نسبت به معلولان هر جامعه، كمك به استقلال بيشتر آنها در زندگي روزمره است.
از نقطه نظر وظايف دولت، اين مهم بيشتر بر دوش سازمان‌هاي مرتبط با معلولان به ويژه سازمان بهزيستي است.
به يقين مي‌توان گفت وقتي صحبت از مناسب‌سازي محيط براي معلولان مطرح مي‌شود، در وهله اول، معلولان جسمي- حركتي و بعضاً افراد كم‌بينا و نابينا به ذهن مي‌آيند و متأسفانه افراد كم‌شنوا و ناشنوا ناديده گرفته مي‌شوند.
در صورتي كه مناسب‌سازي محيط براي ناشنوايان براي كمك به دريافت و درك گفتار و ارتباط آنها با محيط اطراف خود، بسيار حائز اهميت است.
ارتباط چهره به چهره نظير كلاس درس، رستوران، جلسات سخنراني و. . .
استفاده از دستگاه‌هاي صوتي و تصويري مانند راديو، تلويزيون، سينما، كنسرت موسيقي، فرودگاه و. . .
مكالمات تلفني(تلفن ثابت و همراه)
برقراري ارتباط با صداهاي محيطي و آگاهي از سيگنال‌هاي هشداردهنده نظير رنگ درب، زنگ تلفن، زنگ ساعت، آژير هشداردهنده، گريه كودك و. . .
معمولاً شنوايي شناسان سعي مي‌كنند تا با تجويز سمعك به رفع اين نيازهاي ارتباطي بپردازند. البته تجويز سمعك هميشه نمي‌تواند نياز آنها را برآورده كند.
اين امر به ويژه در محيط‌هاي پرچالش(شلوغ و بازآوا) مصداق دارد. به طور مثال كم‌شنواياني كه از سمعك استفاده مي‌كنند در محيط‌هاي شلوغ و با بازآوايي بالا، فاصله زياد بين منبع صوت و شنونده و هنگام مكالمه تلفني دچار مشكل مي‌شوند.
در اين ميان وظيفه جامعه و سازمان‌هاي مرتبط، كمك به رفع چنين مشكلاتي است. امروزه اين امر علاوه بر فرهنگ‌سازي مناسب در جامعه، از طريق به كارگيري فناوري‌هاي كمك ارتباطي(Assistive Listening Devices) و وسايل كمك شنوايي انجام مي‌گيرد.
در اينجا به معرفي اجمالي دستگاه كمكي Loop مي‌پردازيم. اين وسيله با قيمت بسيار مناسبي عرضه مي‌شود و قابليت برآورده كردن نيازهاي ارتباطي افراد كم‌شنوا و ناشنوا در گوش دادن به صداي وسايل الكترونيكي مختلف را دارد.
فناوري Loop
Loop تقويت‌كننده حلقه القايي است كه به منظور كمك به شنيدن بهتر صداي تلويزيون و استريوهاي خانگي توسط كاربر، طراحي شده است.
تمام كساني كه از سمعك‌هاي داراي تله‌كويل يا ساير گيرنده‌هاي القايي برخوردار هستند، مي‌توانند از اين سيستم استفاده كنند. بدون توجه به فاصله فرد تا منبع صدا، مي‌توان با اتصال Loop به تلويزيون و استريوهاي خانگي، صدا را مستقيماً و بدون تداخل با نويز زمينه، به سمعك يا گيرنده القايي كاربر منتقل كرد.
امكان استفاده از اين وسيله در مكالمات خصوصي و نشست‌هاي گروهي نيز وجود دارد. در اين حالت، ميكروفوني در اختيار گوينده قرار مي‌گيرد و كاربر نيز از طريق سيستم حلقه القايي، مستقيماً صدا را دريافت مي‌كند.
از Loop تقريباً در تمامي مكان‌ها(منزل، مدرسه، اتومبيل شخصي، اتوبوس، سينما، فرودگاه‌ها و فروشگاه‌هاي بزرگ و. . . ) با مساحتي معادل 70 متر مربع مي‌توان استفاده كرد.
وقتي سمعك در موقعيت T قرار گيرد، ميكروفون آن خاموش مي‌شود و سمعك امواج الكترومغناطيسي را گرفته و فرد مي‌تتواند صداي گويندهه را از طريق سمعك تنظيم و دريافت كند.
كاشت حلزون شنوايي بايدها و نبايدها
كاشت حلزون شنوايي يك عمل جراحي نسبتاً پيشرفته است كه توسط متخصصان گوش و حلق و بيني و يا فوق‌تخصصان گوش انجام مي‌شود.
پروتز قابل كاشت در حلزون شنوايي مجموعه‌اي كوچك است كه از قطعات الكترونيكي ظريفي تشكيل شده است و براي افرادي كه كم‌شنوايي شديد تا عميق دارند، توانايي شنيدن صدا را فراهم مي‌كند.
كودكان دچار كم‌شنوايي مادرزادي، اكتسابي(كم‌شنوايي‌‌هايي كه بر اثر عوامل مختلف محيطي از جمله ضربات، عفونت‌ها و. . . ايجاد مي‌شود) در صورت داشتن شرايط عمل مي‌تواند با استفاده از پروتز كاشت حلزون شنوايي، توانايي يادگيري گفتار و شنيدن صدا را پيدا كنند.
كساني كه از پروتز كاشت حلزون استفاده مي‌كنند در پشت گوش خود يك ميكروفن و دستگاه پردازشگر سيگنال دارند.
اين دستگاه پردازشگر سيگنال‌ها را از طريق پوست به قطعه‌اي كه با جراحي روي استخوان جمجمه گذاشته شده است، فرستاده و سيگنال‌ها از طريق سلول‌هاي ماستوييد و گوش مياني به سمت گوش داخلي رفته و وارد حلزون شنوايي مي‌شوند و در داخل حلزون شنوايي، با ايمپالس‌هاي خود، مستقيماً عصب شنوايي را تحريك مي‌كنند. حاصل اين كار توانايي شنيدن صدا است.
كليه افرادي كه تحت عمل جراحي كاشت حلزون شنوايي قرار مي‌گيرند مي‌بايست در كلاس‌هاي آموزشي و توانبخشي شنيداري بعد از عمل كه توسط متخصصان توانبخشي شنيداري، شنوايي شناسان و گفتار درمانگرها برگزار مي‌شود، شركت كنند.
به اعتقاد برخي كارشناسان در دستيابي به نتيجه مطلوب بعد از عمل جراحي، شركت در كلاس‌هاي آموزشي، توانبخشي، شنيداري مي‌تواند تا 50 درصد نقش داشته باشد. تاكنون در دنيا بيش از 60 هزار نفر تحت عمل جراحي كاشت حلزون شنوايي قرار گرفته‌اند.
عوارض عمل جراحي كاشت حلزون
هرگونه عمل جراحي علي‌رغم نكات مثبت و ارزنده آن شامل يكسري عوارض اجتناب‌ناپذير نيز هست يكي از عوارض مهم اين عمل، مننژيت است.
مطالعات زيادي در خصوص رابط بين پروتز كاشت حلزون و مننژيت به خصوص در كودكان انجام شده است كه خوشبختانه نتايج مثبت اين تحقيقات محققان را به سوي يكسري اقدامات پيشگيرانه هدايت كرده كه رعايت اين اقدامات در بروز خطر مننژيت پس از عمل جراحي نقش موثري داشته است.
اقدامات پيشگيرانه
حذف نمونه‌هاي از پروتز در كاشت حلزون كه در آنها از نگهدارنده‌اي استفاده مي‌شود كه اين ماده احتمال ابتلا به مننژيت را دارد.
تشخيص سريع و درمان به موقع عفونت‌هاي گوش مياني(اوتيت مياني) در كودكاني كه عمل جراحي روي آنها انجام شده است.