مجموعه: زندگينامه بزرگان ديني
سالروز شهادت دكتر مصطفي چمران
سخن گفتن از شهيدي با ابعاد گوناگون، از اسوه اي كه جمع اضداد بود، از آهن و اشك، از شير بيشه نبرد و عارف شبهاي قيرگون، از پدر يتيمان و دشمن سرسخت كافران ، بسيار سخت بلكه محال است سخن گفتن از شهيد دكتر مصطفي چمران، اين مرد عمل و نه مرد سخن، اين نمونه كامل هجرت، جهاد و شهادت، اين شاگرد مكتب علي(ع)، اين مالك اشتر جنوب لبنان و حمزه كربلاي خوزستان ، سخت و دشوار است.
چرا كه حتي نميتوان يكي از ابعاد وجودي مصطفي چمران را آنگونه كه هست، توصيف كرد و نبايد انتظار داشت كه بتوانيم تصوير كاملي در اين مختصر از او ترسيم نمود ، كه مردان و رهروان راه علي(ع) و حسين(ع) را با اين كلمات مادي و معيارهاي خاكي نميشود توصيف نمود و سنجيد. به انگيزه سالگرد شهادت افتخار آفرين و انسان سازش، ضروري است تا آنجا كه مقدور است در شناخت ، ارائه افكار وبيان راه و اعمال او كوشش كنيم .
اين مروري است گذرا و سريع، بر حيات كوتاه اما پرحادثه ، سراسر تلاش، ايثار، عشق و فداكاري شهيد دكتر مصطفي چمران .آخرين روز خرداد ، مصادف است با سالگرد شهادت دكتر مصطفي چمران. سالها از آرام گرفتن دكتر مصطفي چمران مي گذرد. روزهاي تكاپو و از پشت صخره اي به پشت صخره ديگر پريدن و پناه گرفتن و زمان جنگ هاي سرنوشت ساز پايان يافته و اكنون ياد و خاطره اين سردار بزرگ اسلام همچنان باقي است.
در سال 1311 شمسي در محله سرپولك ، بازار آهنگرهاي تهران در خانواده اي مذهبي، فرزندي به دنيا آمد كه او را مصطفي ناميدند. وي دوران ابتدايي را در مدرسه انتصاريه محله پامنار گذراند و دوره متوسطه را در دبيرستان البرز و دارالفنون به پايان رسانيد و با ورود به دانشكده فني در رشته الكترومكانيك تحصيلات عالي خود را آغاز كرد و به عنوان شاگرد اول اين دانشكده فارغ التحصيل و در همانجا به مدت يكسال مشغول تدريس شد.مصطفي چمران به سبب علاقه شديدي كه به يادگيري مسائل مذهبي داشت از 15 سالگي در درس تفسيرآيت الله طالقاني و دروس منطق و فلسفه شهيد مطهري شركت داشت و از اين رهگذر بهره هاي فراواني برد.
مصطفي چمران به هنگام تحصيل در دانشكده فني ، به عضويت انجمن اسلامي دانشجويان دانشگاه تهران در آمد و از اعضاي فعال اين انجمن شد و در جريانات ملي شدن صنعت نفت و مبارزات پس از آن فعالانه شركت داشت .
دكتر مصطفي چمران در سال 1332 ه. ش با استفاده از بورس تحصيلي دانشجويان ممتاز ، جهت ادامه تحصيل عازم آمريكا شد و در دانشگاه كاليفرنيا، تحصيلات خود را آغاز كرد. دكتر مصطفي چمران با دريافت ممتازترين درجه علمي كه همراه با تحسين بسياري از صاحبنظران بود درجه دكتراي الكترونيك و فيزيك پلاسما را اخذ كرد.
پس از واقعه 15 خرداد 1342، تصميم به مبارزه مسلحانه با رژيم گرفت و به همين منظورعازم مصر شد و مدت دو سال دوره آموزشهاي چريكي وجنگهاي پارتيزاني را گذراند.
دكتر مصطفي چمران سپس عازم لبنان شد و با كمك امام موسي صدر كه سمت نمايندگي امام ( ره ) را در لبنان داشت، گروه " حركت محرومين" را بنا نهاد و جناح نظامي آن را كه به جنبش امل موسوم است، پايه گذاري كرد و پس از سازماندهي جنبش " امل " ، حملات بيشماري را بر عليه مواضع صهيونيزم اشغالگر و راستگرايان فالانژ وابسته انجام داد و خواب راحت را از چشمان غاصبان صهيونيستي ربود و توفيق يافت كه خدمات ارزنده و بسياري را به امت اسلام انجام دهد.
با پيروزي انقلاب اسلامي، دكتر چمران پس از 23 سال دوري از وطن به ايران بازگشت ونخستين گروه ازسپاه پاسداران را در سعدآباد تشكيل داده و به آموزش آنان پرداخت.
دكتر چمران پس از بروز غائله پاوه به همراه شهيد سرلشگر ولي فلاحي به آن منطقه عزيمت كرد . هلي كوپتر چمران و همراهان در ميان حلقه محاصره گروهكهاي ضد انقلاب افتاد و زير آتش شديد آنها وارد پاوه شد و به ياري پاسداراني شتافت كه در حلقه محاصره گيرافتاده بودند ، و در اين زمان فرماندهي منطقه از سوي امام (ره ) به وي سپرده شد.
دكتر مصطفي چمران ِ حماسه ساز در عرض 15 روز همه شهرها ، راهها و مواضع استراتژيك منطقه را آزاد و كردستان از اين مرحله به سلامتي گذر كرد.
پس از اين پيروزي درخشان،دكتر مصطفي چمران از سوي امام رحمة الله به وزارت دفاع منصوب شد و سپس در ارديبهشت 1359، به سمت نمايندگي و ناظر امام در شوراي عالي دفاع نصب گرديد و در كنار آيت الله خامنه اي نماينده ديگر امام در اين شورا، به امور دفاعي و نظامي مملكت پرداخت.
دكتر مصطفي چمران در انتخابات اولين دوره مجلس شوراي اسلامي در سال 1359، به عنوان نماينده مردم تهران انتخاب و در اين سنگر مشغول خدمت شد. با شروع جنگ تحميلي عراق، دكتر چمران در معيت آيت الله خامنه اي با اجازه امام (ره ) عازم جبهه هاي جنگ شد و درست شب بعد از ورود به خوزستان، اولين حمله چريكي خود را به همراه تعدادي از نيروهاي اسلام عليه تانكهاي دشمن كه تا نزديكي اهواز رسيده بودند انجام داد و همين عمليات باعث شد تا نيروهاي دشمن كيلومترها عقب نشيني كنند.
دكتر مصطفي چمران ستاد جنگهاي نامنظم را در اهواز تشكيل داد و واحد مهندسي بسيار فعالي را فراهم كرد كه در يك مورد، با نصب پمپهاي بسيار قوي ، آب رودخانه كارون را پمپاژ و با ساخت كانالي به طول 20 كيلومتر و عرض 100 متر اين آب را به درون اين كانال سرازير كردند و باعث شدند تا تانكهاي دشمن براي فرار از زمينهاي باتلاقي، كيلومترها عقب نشيني كرده و از فكر تسخير اهواز خارج شوند و اين همه در مدت يك ماه صورت پذيرفت.
از ديگر كارهاي اساسي دكتر مصطفي چمران، ايجاد هماهنگي بين نيروهاي سپاه و ارتش و نيروهاي مردمي بود كه دوشادوش همه درعمليات ها دلاورانه مي جنگيدند.
دكتر مصطفي چمران در تاريخ 30 خرداد 1360، يك روز قبل از شهادت خود در اهواز و در جلسه شوراي عالي دفاع براي آخرين بار شركت كرد و پس از آنكه خبر شهادت فرمانده نيروها ي دهلاويه، ايرج رستمي را در سحرگاه 31 خرداد دريافت كرد به سرعت فرد ديگري را براي فرماندهي انتخاب وبا خود به دهلاويه برد.
او به سمت سوسنگرد به راه افتاد و در پشت نزديكترين خاكريز درمقابل نيروهاي عراقي قرارگرفت.خمپاره ها چپ و راست در اطراف او به زمين مي خوردند ، ناگهان خمپاره اي در نزديكي او منفجر شد و وي از ناحيه پشت سر مورد اصابت تركش قرار گرفت و به مقام رفيع شهادت نايل آمد.
روح بلند و آسماني اش قرين رحمت واسعه ي الهي باد ...